Hai người thầy dạy Hóa học

Hôm nay trời đẹp, nắng ấm.  Một đôi lúc trong ngày trời âm u như muốn đổ mưa nhưng chỉ một lúc sau là có nắng trở lại.  Trên đường đi bộ thấy có một vuông đất bỏ hoang cỏ dại mọc đầy nhưng lẫn trong cỏ có một bụi hoa mẫu đơn nở xum xuê.  Bụi hoa mẫu đơn trước nhà tôi chỉ mới mọc vài lá, có vẻ èo uột chừng như không sống lâu.  Tôi rất thích những lần đi bộ một mình.  Khi đi bộ tôi thường nghĩ ra đề tài để viết. 

Tôi mở blog này với ý định trò chuyện với các bạn học cũ và hy vọng biết thêm bạn mới.  Thỉnh thoảng nhắc lại chuyện thời còn đi học cũng vui.  Tôi bây giờ nhớ chuyện thời xa xưa nhiều hơn chuyện hiện tại.  Mỗi buổi sáng đi làm vào trong cơ quan tôi phải cầm thẻ nhân viên kéo rà qua máy điện tử để “check in” và mười sáng thì có hết chín buổi đã vào đến bàn làm việc tôi phải trở ra để tự kiểm lại xem mình có quên check in không.  Và cứ mười lần kiểm soát như thế là có chín lần tôi đã check in mà không nhớ.  Tôi vốn đãng trí hay quên từ nhỏ nên tôi không biết có phải mình đã bắt đầu bị lẫn hay chỉ vì lơ đãng không chú ý.

Thế thì bây giờ ôn lại chuyện cũ bởi vì không biết bao giờ mình sẽ không còn nhớ.  Chuyện ngày xưa ở trường trung học thì có bạn và thầy cô.  Bây giờ nói chuyện thầy cô trước nhé.  Có rất nhiều thầy cô nhưng cô giáo tôi nhớ nhiều nhất là cô Hoàng Thị Doãn dạy toán năm lớp 8 cho đến lớp 10.  Nhớ đến cô nhiều nhất vì cô có nét mặt rất lạ, dáng người cô cao lớn, cách ăn mặc rất sang, rất đúng mốt.  Cô thích mặc áo dài không có cổ, quần lụa trắng hay lụa cùng màu với áo, da cô trắng, cô mang giày dây sandal và chân cô gót đỏ có nốt ruồi.  Tóc cô quấn cao có cái đuôi như kiểu đuôi tóc thò ra dưới khăn mỏ quạ.  Ấy chết, cô không quấn khăn mỏ quạ đâu nhé.  Tóc cô vấn quanh đầu trông rất hay.  Nhưng mà cô ác lắm.  Hề hề.  Cô ác ở chỗ là cô hay đọc bài làm kiểm tra điểm từ thấp đến cao.  Tôi cứ khẩn cầu ông bà là đừng nghe tên mình sớm quá nhưng khổ nổi tên tôi bao giờ cũng nằm trong 5 hay 6 người đầu tiên.  Đến năm lớp 10 tôi tự học toán trước ở nhà nên có tiến bộ làm cô khá ngạc nhiên.

Tôi không nhớ còn cô nào đã dạy lớp tôi không.  Chỉ nhớ có một cô hình như tên Tuyết chủ nhiệm ban báo chí đã không cho đăng bài tôi viết trong báo xuân của trường và có một bạn nào đó trong ban báo chí bỏ vào đăng đại vì thấy là bài hay.  Trời ơi, lúc đó sao mà tôi kiêu căng về văn chương hạng bét của tôi đến thế.

Tôi nhớ thầy Vui dạy vạn vật, rất nhỏ người, da ngăm đen, giọng nói rất dịu dàng.  Tôi nhớ thầy San dạy Anh văn rất đẹp trai, và thầy còn nổi tiếng nhờ đàn hay và là anh của nhạc sĩ kiêm ca sĩ Quốc Dũng.  Tôi nhớ thầy Tự dạy toán năm lớp 12 nổi tiếng nhờ thầy biết xem bói.  Thầy xem tướng tôi và bảo rằng tôi phải rất là vất vả mới thành công.  Cố gắng 10 phần thì chỉ được hưởng kết quả của mình 7 phần.  Từ khi qua Mỹ có những năm tôi cố gắng rất nhiều.  Nhớ lời thầy xem bói cố gắng 10 phần thì được hưởng 7 phần, tôi đã cố gắng 120 phần trăm.  Kết quả: đủ ăn đủ mặc.  Tôi nhớ thầy Trần dạy Sử Địa.  Mỗi lần có chi tiết nào quan trọng thầy gõ ngón tay lên đầu nhè nhẹ vào bảo các em phải cố ghi nhớ cho nó in vào trong óc của các em.

Thưở ấy tôi chỉ muốn học môn văn thôi cho nên các môn Toán, Lý Hóa, Sinh ngữ, Công dân và Sử Địa tôi rất chán không muốn học.  Vạn vật thì không đến nỗi nào nhưng tôi ghét nhất là bị bắt vẽ.  Trời ơi sao tôi chẳng có khiếu vẽ chút nào.

Trong tất cả các thầy cô, người mà tôi nhớ nhiều nhất là thầy Đinh Thế Vinh.  Nhớ ngày ấy sao thầy dữ quá.  Thầy chửi mắng học trò tàn tệ.

Giờ Lý Hóa thường vào buổi chiều.  Học buổi sáng xong các bạn ở gần về nhà ăn cơm ngủ trưa.  Tôi ở xa mãi trong ruộng Tân Qui Đông nên phải ở lại trường, giở lon gigo cơm ra ăn.  Khắp trường không có một chỗ có bóng mát để ngồi.  Trời nóng phải ngồi ngoài mé tường nắng hắt vào trong mặt.  Giờ học dường như 2 hay ba giờ chiều, giờ nóng nhất và buồn ngủ nhất.  Thầy lái xe hơi, da trắng xanh, tóc bóng dầu.  Tôi thấy cả những vết gầu dính vào trong tóc vì hình như thầy bị gầu nặng lắm.  Thầy có dáng rất thư sinh, mảnh khảnh dạy cả Vật Lý lẫn Hóa Học.  Trong lớp có nhiều học sinh giỏi… hơn tôi.  Bài kiểm tra hóa học đầu tiên không hiểu sao tôi được điểm cao.  Cùng được điểm cao với tôi có Nguyễn Mười.  Tôi vẫn còn nhớ mặt Nguyễn Mười.  Đi học Mười thường mặc áo vàng, quần nâu hay quần xanh rêu.  Nhóm của tôi có một vài bạn gái thích Nguyễn Mười học giỏi nên thường hay ghép đôi Mười với một bạn gái học cũng rất giỏi trong lớp.  Thầy Vinh có một hôm không biết cáu chuyện gì, bước vào lớp thầy đã lên lớp chửi cả lớp sa sả.  Và thầy giở sổ kiểm bài đứa nào điểm cao bị bắt lên bảng trả bài.  Chẳng có gì, thầy bắt vẽ nguyên tử hydrogen và nguyên tử helium.  Một cái thì có một hạt proton, cái kia có hai hạt.  Tôi dám cá là lúc ấy cả lớp bạn nào cũng thuộc bài cả nhưng vì thầy mắng quá và chúng tôi cũng chẳng biết ý thầy muốn gì nên ít bạn nào làm trúng.  Bị thầy đuổi về vừa sợ vừa quê.  Ấy thế mà thầy làm thơ nghe cũng mùi ghê lắm.

Em đi bỏ lại kinh kỳ
Đường xưa lối cũ anh đi một mình
Nét buồn gợn trán băng trinh
Tiễn nhau chẳng rượu ly đình cũng say.

Mấy mươi năm sau tôi vẫn nhớ cách thầy hay chửi, chửi như hát hay.

Khi qua Mỹ tôi vẫn sợ môn Hóa nên học chăm chỉ lắm.  Thầy dạy Hóa của tôi, Dr. Fox là một người da đen rất yêu học trò.  Trong lớp có một vài học trò nghèo ông nâng đở khuyến khích học.  Cách ông dạy thường là khen khi chúng tôi làm đúng và bỏ tiền riêng ra làm giải thưởng cho học sinh.  Giải thưởng không nhiều nhưng chúng tôi luôn muốn làm thầy vui lòng. Tôi thường mượn bài về học trước nên dù chưa nói tiếng Anh rành tôi vẫn theo kịp.  Có thể nói thầy Vinh có công vì nhờ thầy tôi biết môn Hóa không phải là môn khó nhưng cần phải chú tâm học kỹ.  Và tôi vẫn âm thầm so sánh hai người thầy dạy tôi môn Hóa học.