Cái xấu trong cái đẹp

Hôm trước tán nhảm chuyện cái xấu của người đẹp tôi không nghĩ ra thí dụ. Sáng nay chợt nhớ trong Ngàn Cánh Hạc (Thousand Cranes) của Yasunari Kawabata, ngay ở phần đầu của truyện, có một nhân vật có thể là điển hình của nét xấu trong cái đẹp.

Nhân vật chính của truyện, bạn đã biết rồi, nhưng tôi xin nhắc lại ở đây để đưa đà câu chuyện, là Kikuji. Chàng là con của một người rất giàu. Ông bố qua đời để lại ngôi nhà rất to bắt đầu suy thoái vì thiếu chăm sóc. Một người phụ nữ bạn với cha chàng thường hay đến thăm hay mời chàng tham dự những buổi lễ dạy về trà đạo của bà. Người phụ nữ này, Kurimoto Chikako, vẫn ở độc thân. Bà này trước kia là tình nhân của cha chàng. Bạn cũng biết rồi, những ông đại gia Nhật thời xưa thường hay nuôi geisha, nửa là tình nhân, nửa là nghệ sĩ đàn hát cho đại gia thưởng thức. Viết qua trí nhớ nhưng tôi thật tình không chắc chắn tôi nhớ đúng có phải bà Chikako đã từng là geisha không. Nhưng nhớ bà là người dạy môn trà đạo.

Khi Kikuji chừng tám hay chín tuổi, chàng theo bố đến viếng Chikako. Hai người tìm thấy bà trong phòng điểm tâm. Cái áo kimono của bà mở ra. Bà đang cắt những sợi lông mọc trên cái bớt rất to che kín cả bầu ngực bên trái của bà. Cái bớt lan rộng phủ cả đường rãnh giữa hai bầu ngực. Bà giật mình khi nhìn thấy cậu bé và vội vàng kéo áo che ngực. Sở dĩ Kikuji nghĩ là bà giật mình vì thấy chàng vì khi hai người vào đến cổng đã gặp cô hầu gái và dĩ nhiên cô hầu gái vào báo với chủ thì ít nhất bà Chikako cũng biết là ông bố của chàng đến thăm. Ông bố dẫn chàng sang phòng bên cạnh, nơi bà Chikako dùng để dạy pha trà và ngồi chờ. Ông hỏi xin một ly trà bà đáp vâng nhưng không di chuyển. Tờ báo để dưới đất trước mặt bà có rất nhiều những sợi lông dài như râu mèo.

Khoảng mười ngày sau chàng nghe lóm cha mẹ nói chuyện với nhau. Bà mẹ có vẻ như không biết chồng mình có liên hệ với Chikako, bà nói chuyện với chồng về cái bớt của bà Chikako như việc ấy là một điều bí mật rất to lớn. Bà nghĩ cái bớt ấy làm Chikako khó lập gia đình. Ông bố giả vờ ngây thơ bảo rằng nếu người đàn ông biết cái bớt ấy nhưng nếu muốn bà Chikako làm vợ thì vẫn cưới được chứ. Mẹ của Chikako nghĩ không dễ gì bảo với người đàn ông mình định lấy làm chồng rằng mình có cái bớt màu tím sậm đầy lông. Ông bố của Kikuji nói đỡ cho bà Chikako, bảo rằng có thể người đàn ông không quan tâm, và có thể ông ta thích vì biết chuyện bí mật. Theo ông chuyện ấy không phải là điều quan trọng. Trong cuộc nói chuyện ông bố của Kikuji vẫn giữ thái độ của người không hề biết cái bớt trên ngực bà Chikako. Ông còn hỏi bà vợ đã bao giờ nhìn thấy cái bớt ấy chưa, bà mẹ của Kikuji bảo rằng bà chưa nhìn thấy. Như ngầm bảo với chồng về cái xấu của một người đàn bà bà sợ chồng cho là đẹp bà nói thêm. Khó khăn nhất là cho đứa bé bú. Ông chồng hóm hỉnh thế cái bớt ấy ngăn không cho sữa chảy ra à.

Chừng ấy tôi nghĩ bạn cũng có thể tưởng tượng đến một nét xấu của người đàn bà đẹp. Dù được che dấu qua lớp vải áo nhưng tôi nghĩ ít nhiều nó có ảnh hưởng tâm lý của Chikako. Bà là người đàn bà xấu nết, hay ghen tị, về sau đã nhiều lần bà cố tình cản trở mối tình của Kikuji với một người đàn bà khác.