Bản dịch bài thơ Tôi không bán gì của tổ quốc

I sell nothing that belongs to our motherland

Cứ mỗi khi lên tiếng về những bất công
Bạn sẽ nghe câu “Các người đã làm gì cho tổ quốc?”
Bạn sẽ lúng túng như gà mắc tóc
Vì đối với ai kia, “đóng thuế” vẫn chưa phải “làm gì”.

Every time you voice about injustice
You hear “What have you done for your country?”
You feel stung, like sitting on needles
To them, “pay taxes” is not good enough.

Hãy trả lời, thôi được cứ coi như,
Với bạn, tôi chưa làm gì cho tổ quốc
Nhưng chắc chắn một điều chân thực
Là tôi chưa bán gì của tổ quốc bao giờ

Say,
To you. Perhaps, I have not done anything good for my country
But certainly,
I do not sell a damp thing that belongs to (our) motherland.

Tôi không bán các hải đảo ngoài kia
Không bán luôn rừng vàng biển bạc
Không bán cả tài nguyên bauxite
Và bây giờ bán tiếp các đặc khu

I did not sell the islands Trường Sa Hoàng Sa
precious forests, or the shore for Formosa
No! Not the highland for bauxite
And, of course not, these special economic zones

Tôi không bán mạng sống của ngư dân
Khi cứ luôn mồm khuyên “ngư dân bám biển”
Mà không có lấy một đội quân bảo vệ
Mặc ngư dân bị “tàu lạ” đâm chìm

I did not sell the lives of fishermen
Tell them: “Fishermen, stay with our sea.”
But send no one to protect them.
Let “unknown boats” drown them

Tôi không bán sức khỏe của người dân
Bằng các nhà máy không ngừng thải độc
Tôi không bán môi trường, không bán đất
Đà Nẵng, Nha Trang dân Chệt ở hết rồi

I did not sell our people’s health
To the manufacturers whose toxic gases exhaust days in days out
I do not sell our environment, or lands
Đà Nẵng, Nha Trang, to Chệt* 

The word “Chệt”* is a Vietnamese slang to imply a Chinese, with scornful meaning.

Tôi không bán đạo đức lương tâm
Bằng hàng loạt công trình “móc ruột”
Xây hôm nay, ngày mai đã sụt
Để ngày ngày các biệt phủ mọc lên

I did not sell my morality or my conscience
By selling those projects that are pre-emptied from the guts
Built today, collapse tomorrow
So every day the mansions of VIP can rise higher and larger

Tôi không bán ngôn ngữ của tổ tiên
Với hàng loạt ngôn từ quái dị
Nào “tụ nước”, “mưa cực đoan”, “thu giá”…
Lừa dối, quanh co, né tránh, lập lờ

I do not sell my mother’s tongue
Bringing on those new and monstrous terms
“Gathering water,” “rain of extreme,” “collection of price”…
Deceive, dodge, avoid, or ignore.

Tôi không bán thuốc giả bạn ơi
Cũng không bán luôn bao nhiêu là chất cấm
Tôi không bán tương lai con cháu
Vào trong tay Tàu khựa bao giờ

I did not sell fake medicine, dear friend!
Or banned chemical and drugs
I did not, do not, and will not sell the future of my youngsters
to enemies.

Tôi không bán cả Sự Thật hiển nhiên
Bằng cách bịt miệng người ta bạn ạ
Tôi không bán lương tâm, công đạo
Với giá ba xu rẻ mạt bạn thu về

I did not sell the truth
By muzzling people’s voice
I did not sell my conscience, or public morality
For a penny.

Tôi trả lời như vậy được chưa
Mà bạn nghĩ coi, tôi có cửa “làm gì” được?
Khi người ta bảo “Con lãnh đạo làm lãnh đạo
Mới hạnh phúc cho dân” thì tôi biết làm gì?

Are you satisfied with my answers?
Think! What can I do?
When they say “Children of leaders are born to lead,
And only that will bring people happiness”
What can I do with this kind of heritage?

Tám Chuyện Bâng Quơ dịch tạm trong khi chờ đợi bản dịch tốt hơn của một dịch giả khác. Bạn nào muốn góp ý sửa chữa cho bản dịch tốt hơn xin cứ tự nhiên.

Revised. Sáng June 23, 2018. Gạch bỏ những từ cũ thay bằng từ mới cho rõ ràng dễ hiểu hơn.

19 thoughts on “Bản dịch bài thơ Tôi không bán gì của tổ quốc”

  2. Bài thơ hay và mỉa mai quá!
    Bọn dốt nát đọc có hiểu không?
    Hay họ chỉ nghe như vịt nghe sấm,
    Hay như nước đổ đàu vịt, trôi tuốt luốt Hà ởi!
    Còn câu này: “Bạn sẽ lúng túng như gà mắc tóc”
    được dịch là: “You feel stung, like sitting on the needles”
    Mình thấy câu tiếng Anh hay,
    Còn câu tiếng Việt nhẹ quá.
    Mình thử góp ý câu này được không?:
    “Bạn thấy bị chích, như ngồi trên mũi kim”

    DTQT.

    Liked by 2 people

    Reply

  4. Bài dịch rất hay, như tiếng lòng. Trong nhiều năm tôi cũng đã đem hết ruột gan góp ý với hi vọng một đổi thay gì đó. Nhưng bây giờ thì thật tình đuối sức …

    Liked by 1 person

    Reply

    1. Cám ơn chị. Có biết bao nhiêu trí thức ở hải ngoại góp ý về tình hình đất nước, sông Mekong cạn nguồn, ruộng VN nhiễm mặn. Có vẻ như nhà nước không quan tâm đến đời sống của người dân nên cứ mặc kệ tiếng kêu rên.

      Liked by 1 person

      Reply

  9. Cám ơn chị, bài thơ rất hay. Em xin phép dịch tại đây. Nếu có sai ý, xin chị cho em biết để em sửa lại.

    https://ntuongvi.wordpress.com/2018/06/30/toi-khong-ban-gi-cua-que-huong-toi/

    Tôi Không Bán Gì Của Quê Hương Tôi

    mỗi khi lên tiếng chống lại bất công
    thì ta nghe hỏi, “Bạn đã làm gì cho đất nước chưa?”
    ta sửng sốt, như ngồi trên ngàn mũi kim đâm
    hóa ra với họ, “đóng thuế” là vô nghĩa.

    này,
    cái đám người kia. Có thể tôi chưa làm điều gì hay,
    nhưng chắc một điều,
    tôi không bán thứ gì thuộc về quê mẹ.

    tôi không bán Trường Sa Hoàng Sa,
    rừng vàng biển bạc cho Formosa
    không! tôi không bán tài nguyên bauxite
    và, dĩ nhiên không bán những đặc khu

    tôi không bán cuộc đời ngư dân
    bảo họ “Hãy trở về cùng biển.”
    mà không cho một ai bảo vệ
    để “thuyền lạ” lặng lẽ đắm chìm tàu

    tôi không bán sức khỏe của dân
    cho phân xưởng ngày đêm phun chất độc
    tôi không bán thiên nhiên, hay từng vùng đất
    Đà Nẵng, Nha Trang cho bọn Chệt Tàu

    tôi không bán đạo đức lương tâm
    bằng cách bán những công trình rút ruột
    vừa xây xong hôm nay, ngày mai đổ sụp
    để mỗi ngày biệt thự bọn lãnh đạo một cao hơn

    tôi không bán tiếng nước tôi
    bằng những ngôn từ mới me quái quỉ
    cái gì là “tụ nước”, “mưa cực đoan”, “thu giá” nhỉ…
    chỉ là lừa dối, quanh co, tránh né, làm ngơ.

    tôi không bán thuốc giả đâu nhé bạn thơ!
    tôi không bán thuốc men chất cấm
    tôi đã không, bây giờ cũng không và sẽ không bán tương lai đời sau
    vào tay quân giặc.

    tôi không bán sự thật
    bằng cách bịt miệng dân
    tôi không bán đạo đức lương tâm
    để lấy lại từng xu một.

    câu trả lời của tôi, các người đã hài lòng chưa vậy?
    nghĩ thử đi! tôi có thể làm gì?
    khi bọn chúng nói “Con lãnh đạo sinh ra để lãnh đạo,
    và chỉ điều này mới mang hạnh phúc cho dân”
    tôi còn có thể làm gì với cái kiểu này cha truyền con nối?

    Bản dịch của Tường Vi
    6/30/2018

    Like

    Reply

Leave a Reply

Please log in using one of these methods to post your comment:

Gravatar
WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. ( Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. ( Log Out /  Change )

Cancel

Connecting to %s