Lời tình tự của hồ Surprise

Tôi chẳng còn nhớ mình đã có mặt nơi đây từ bao giờ, chỉ biết là mình đủ già nua để thấy chung quanh mình vạn vật đều trẻ hơn. Mới nghĩ thế đã nghe rừng cây rì rào. Giữa bà và chúng tôi chưa chắc ai đã già hơn. Người ta đặt cho tôi cái tên Hồ Ngạc Nhiên bởi vì tôi bỗng xuất hiện thình lình trong mắt của những người đi rừng. Tôi bị rừng cây che lấp, lối đi quanh co khúc khuỷu, chỉ khi người đi rừng đứng cạnh bên tôi mới ngạc nhiên nhận ra có một cái hồ, do đó tôi có cái tên, Hồ Ngạc Nhiên.

Tôi đã chứng kiến bao nhiêu thay đổi của mùa màng trời đất. Trời xanh và rừng cây thay màu sắc từng mùa soi bóng trong mắt tôi.

Tôi nuôi dưỡng dung chứa trong lòng bao nhiêu là loài vật, cá ốc, ếch nhái, côn trùng. Đàn chim đến theo mùa, bơi lội ca hát. Ông già cô độc, blue heron, đến rồi đi rồi lại đến. Nhà tôi luôn mở cửa đón ông.

Tôi chứng kiến bao nhiêu cuộc tình. Họ ngồi gần bên hồ, thủ thỉ tâm tình. Họ hôn nhau. Họ chia tay nhau. Họ là những đôi tình nhân, có tuổi và không có tuổi. Có những người mới yêu nhau lần đầu. Và cũng có những người yêu vụng trộm. Loài người vô tình vô tâm, không hề ngờ rằng khi họ nhúng tay nhúng chân vào nước là tôi rút ra từ họ, hay họ chảy vào trong tôi những tình tự thương yêu cũng như buồn thương chất ngất. Thậm chí, họ chỉ cần soi bóng, hay ở gần đủ để tai tôi nghe tiếng của họ, là tâm tình của họ tuôn chảy vào trong tôi. Và tôi ấp ủ nỗi niềm của họ như chính nỗi niềm của riêng tôi.

Đôi lứa yêu nhau không phải chỉ có người với người, thú vật với thú vật, mà nhiều khi tôi chứng kiến tình yêu giữa người và thú vật. Bao nhiêu người dẫn chó đến đùa nghịch với nước trong hồ. Chỉ cần nhìn mấy con chó lao vào trong nước ngoạm cho được trái banh hay cành cây chủ ném, sung sướng mang quà về cho chủ cũng đủ cho tôi thấy lòng vui lây. Tôi hạnh phúc với cái hạnh phúc của người. Tôi cũng hạnh phúc với cái hạnh phúc của những con chó nô đùa với nhau trong nước của hồ tôi.

Có vui nhưng cũng có buồn. Có một lần tôi buồn mãi khôn nguôi. Có một con mèo chẳng hiểu vì sao lại sống hoang trong cánh rừng kề sát bên hồ. Nó đói đến không còn đi nổi, không còn săn nổi. Nó đi chậm chạp đến gần hồ, uống nước nhưng không thể bắt chim hay ếch nhái. Cá ốc trong hồ rất nhiều nhưng loài mèo bạn biết mà, không hề dám xuống nước. Sau đó nó bỏ đi, có lẽ tìm một cái hốc nào đó, rừng mà, hốc đá thiếu gì, và sẽ ngủ giấc nghìn thu.

Niềm vui nỗi buồn chảy vào trong tôi, biến thành rong, thành bèo. Sống trên mặt nước hồ tôi có một loài thủy thảo, lá to, có hoa như quả banh golf màu vàng. Người ta bảo rằng nó cùng họ với hoa súng lily, gọi nó là pond lily hay cow lily. Tôi chẳng hiểu vì sao lại gọi nó là cow lily, có lẽ giống cái chuông đeo ở cổ bò, chứ đã là lily thì phải ở trong nước của hồ pond hay lake thì cũng thế nên gọi là pond lily nghe cũng không thuận tai cho lắm.

Các nàng pond lily màu vàng như narcissus và cũng đỏm dáng tự kiêu chẳng kém gì vị thần đẹp trai hay soi dáng tự chiêm ngưỡng mình qua mắt hồ. Cả tháng nay tôi buồn bã xót xa vì các nàng pond lily trở nên héo rũ tàn tạ. Các nàng khóc tỉ tê với nhau giữa tiếng ve mùa hạ râm ran. “Chúng mình sống ở đây, kết bè kết bạn ở đây, làm chỗ trú ngụ cho cá những khi nắng hè gay gắt. Rắn rùa cũng có thể nương thân trong bóng mát của bọn mình. Và chuồn chuồn thì vô số đuổi nhau thành đàn, bay bay lượn lượn, chốc chốc lại sà mình chấm đôi chân vào mặt nước làm duyên. Mình chẳng làm hại gì đến họ mà họ lại rải thuốc tiêu hủy mình. Mỗi ngày một chút mình nhìn tay chân tóc của mình khô héo quắn lại và chìm xuống nước.” Các cô khóc với nhau, Tôi xót xa biết là những cô nàng xinh đẹp kia sắp chết ngay trong lòng tôi.

Cùng với cái chết của các nàng pond lily là những cái chết thầm lặng hơn. Những loài cá, rắn, rùa, ếch nhái, có con chết, có con bỏ đi. Loài mallard vịt cổ xanh, loài vịt nâu, loài ngỗng hoang sẽ đi không trở lại. Loài vật hoang dã rất khôn ngoan có thể ngửi được mùi chết chóc của chất độc loài người rải vào trong nước hồ tôi.

Tôi hằng tự hào mình mang sự sống cho muông thú. Tôi bây giờ nặng trĩu nỗi buồn với cái chết của cây lá và thủy vật nương nhờ trong tôi. Cái chết của chúng làm tôi chết theo dần dà từng ngày và từng giây phút.

Pond lily, như mái tóc xanh và hoa vàng làm duyên của tôi, đã bị phai tàn. Loài người nhân danh bảo vệ cái gì đó có tên môi trường đã hủy hoại tôi và bạn bè tôi.