Hôm qua, tôi thức giấc nhìn thấy ánh sáng giữa mấy tấm rèm cửa sổ. Nghĩ thầm đêm ba mươi giao thừa làm gì có trăng. Chắc là tuyết thôi. Quả đúng như vậy. Tuyết đổ chừng một tấc. Sau đó nắng lên. Tôi viết một bài nhưng bỏ nửa chừng đi dọn tuyết sáng nay đọc lại không muốn viết tiếp nên bỏ luôn. Viết cái khác.
Dự báo thời tiết hôm nay lạnh nhất sẽ là -9 độ C. Ấm nhất sẽ là -2 độ C. Chỉ hôm nay là có nắng ấm. Sẽ có tuyết liên tiếp bốn ngày cho đến thứ Tư tuần sau mới có nắng. Năm ngoái và năm kia trời đẹp, sang nhà cô em chồng ăn Tết đúng nghĩa với chữ ăn, tôm chua thịt luộc, giò thủ bánh chưng, v. v… . Ăn Tất niên rồi ăn Tân niên. Hôm sau Tết, sau khi đi viếng tro các cụ và người cháu, chúng tôi lại về nhà cô Trang ăn tiếp. Những năm mới sang Mỹ, Tết nào cũng bị bão tuyết. Có năm bị mất sưởi, vì chủ nhà hà tiện không đổ dầu vào lò nấu nước nóng. Tuyết nhiều không đi chợ được, trong nhà thiếu thức ăn. Tết đồng nghĩa với tuyết. Trong chữ tuyết có chữ tết.
Có sưởi và quần áo ấm người ta không thấy khổ vì tuyết, chứ tuyết nhiều cũng là một thiên tai. Nhà thơ Basho trong những câu haiku thật giản dị của ông người đọc cũng nhìn thấy cái khổ. Trong ngôi nhà có đứa con mới chết ông nhìn thấy đất trời đảo lộn từ những đoạn tre cong oằn dưới tuyết. Ngọn gió đông rát buốt khiến mặt của người ta sưng húp lên. Lạnh quá không ngủ được Basho thức giấc lắng nghe tiếng nứt rạn của những cái hũ đựng nước.
bending low – the joints,
the world, all upside down
bamboo under the snow
Oằn người, ở đoạn lóng
đảo lộn đất trời
tre nằm trong tuyết
a wintry gust
cheeks painfully swollen,
the face of a man
Gió đông
Má sưng phù đau đớn
Mặt người
the sound of a water jar
cracking on this icy night
as I lie awake
Tiếng hũ nước
rạn vỡ trong đêm giá băng
ta nằm thao thức
trích trong Basho and His Interpreters, Makoto Ueda biên soạn.
Tuyết xuống, nắng lên, tuyết tan thành nước, ban đêm nhiệt độ xuống thấp nước đóng thành băng, theo máng xối chảy xuống đọng đầy mặt đất rất nguy hiểm. Ngã trên băng có thể gãy xương, và chết người. Một cách để trị băng là rải muối hóa học và rải cát. Đường cũng có thể làm tan băng nhưng đắt tiền hơn và dĩ nhiên rít chịt nếu bị dính vào giày và người. Mùa tuyết, trời lạnh, ít vận động, di chuyển, người ta dễ trở nên trầm cảm. Chừng như chẳng có gì là thơ mộng về tuyết cả, ngoại trừ các cảnh trong phim.
Thật ra, có những khoảnh khắc, nếu bắt được, người ta có thể viết thành câu thơ. Tuyết bám trên cành cây rất dày. Một cánh chim bay ngang qua bầu trời, để rơi lại tiếng kêu. Âm thanh như rúng động bầu trời khiến tuyết rơi lả tả. Tiếng chim kêu, tiếng tuyết rơi, âm thanh của sự yên tĩnh và thinh lặng (the sound of silence) có là lời thơ, hay nốt nhạc? Tiếng chim kêu hay tiếng tuyết rơi vừa mới thành hình đã tan biến. Biển âm thanh thinh lặng vừa mở ra bởi sự khuấy động của chim đã nhanh chóng khép lại. Âm thanh chìm xuống hay bay vào hư vô?
Hôm qua, tôi rủ ông Tám vào Duke Farms chụp ảnh. Tôi muốn nhìn thấy cây cầu đỏ trên nền tuyết trắng. Thời tiết dự báo là không nắng vì nhiều mây, nhưng nắng thật là tràn trề. Chín mươi phần trăm ảnh tôi chụp bị nhiều ánh sáng quá. Ngang qua Coach Barn, nơi có cái đồng hồ và tháp chuông, chuông gióng mười hồi. Tiếng chuông trơn tuột trên cánh đồng tuyết trắng. Đuổi đi năm cũ, rước về năm mới. Đuổi đi bệnh tật, rước về bình an. Đuổi đi giả dối. Rước về chân thật. Đuổi chiến tranh đi. Rước hòa bình về cho cả thế giới. Hồi chuông gióng giả những âm thanh hạnh phúc.
Chiều về tiếp tục dọn tuyết, tôi xách máy ra chụp bụi trúc, trời hết nắng, chín mươi phần trăm ảnh buổi chiều bị thiếu ánh sáng nên đen thui. Cây trúc tượng trưng cho người quân tử, chẳng hiểu tại sao. Có phải vì nó rỗng ruột không che dấu mờ ám mưu mô? Hay vì nó thẳng, suông đuột, không khúc mắc như các loại cây khác. Bụi trúc nhà tôi, đa số toàn là cây thẳng, nhưng cũng có rất nhiều cây chẳng hiểu tại sao lại mọc theo hình chữ Z, zig zag như thể chúng ngúc ngoắc khi từ dưới đất trồi lên.
Tết nằm trong tuyết. Trời thiếu ánh sáng. Đêm rất dài, ngủ mãi không thấy trời sáng, nhưng hễ thấy trời sáng thì là trời tuyết. Tết chẳng biết chúc gì. Chúc mọi người, mọi nhà được an khương thịnh vượng. Ai cũng có tình yêu và được yêu thương. Những đêm dài tăm tối, tình thương cũng như ngọn đèn soi sáng, hay ngọn lửa nhỏ nhoi giúp chúng ta gần gũi với những người chúng ta yêu thương. Những người thân yêu, khi đi xa họ mang theo một phần trái tim của chúng ta trong trái tim của họ.
Blog Chuyện Bâng Quơ 
Ngậm ngùi quá cô ơi. Chúc cô năm mới thêm sức và dồi dào ý trong việc viết.
LikeLiked by 2 people
Cám ơn cháu. Mong rằng năm mới sẽ mang lại nhiều cảm hứng viết văn cho cháu.
LikeLiked by 1 person
Ảnh 1: một lần nữa em bắt gặp nét thản nhiên của lá trúc trong tuyết. Ảnh 2: yên ả, thanh bình.
Ảnh 3: cảnh vật lung linh như trong truyện thần tiên.
Đối với em đây là món quà Tết giàu ý nghĩa.
Bài viết đậm chất văn chương. Em thấy thích. Máy tính hư, em đọc trên ipad nên không trích dẫn cụ thể được. Hic. Rất tiếc.
Em chúc chị Hải Hà vẫn luôn bền bỉ niềm đam mê viết lách. Chúc chị luôn bình an chị nhé.
LikeLiked by 3 people
Cám ơn Hạnh. Chúc Hạnh năm mới viết được nhiều tác phẩm hay.
LikeLiked by 1 person
Thích ghê, nơi Hà ở vẫn còn cho chuông nhà thờ gióng.
Bên này DC, Mai không còn được nghe tiếng chuông nhà thờ bên cạnh nhà nữa vì không “political correct”. Nếu chuông gióng lên chắc sẽ có người gọi 911 báo cảnh sát : ). Thật mà, Mai không nói tếu đâu. Mai mất tiếng chuông chùa, bây giờ mất cả tiếng chuông nhà thờ.
Hình tre trúc Hà chụp rất hay. Mai vẫn mê tre trúc vì khi chết mà vẫn đứng thẳng oai hùng.
Mai mạn phép trích bài thơ:
Tôi mồ côi cha năm hai tuổi
Mẹ tôi thương con không lấy chồng
Trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải
Nuôi tôi đến ngày lớn khôn.
Hai mươi năm qua tôi vẫn nhớ
Ngày ấy tôi mới lên năm
Có lần tôi nói dối mẹ
Hôm sau tưởng phải ăn đòn.
Nhưng không, mẹ tôi chỉ buồn
Ôm tôi hôn lên mái tóc
– Con ơi
trước khi nhắm mắt
Cha con dặn con suốt đời
Phải làm một người chân thật.
– Mẹ ơi, chân thật là gì?
Mẹ tôi hôn lên đôi mắt
Con ơi một người chân thật
Thấy vui muốn cười cứ cười
Thấy buồn muốn khóc là khóc.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét.
Dù ai cầm dao doạ giết
Cũng không nói ghét thành yêu.
Từ đấy người lớn hỏi tôi:
– Bé ơi, Bé yêu ai nhất?
Nhớ lời mẹ tôi trả lời:
– Bé yêu những người chân thật.
Người lớn nhìn tôi không tin
Cho tôi là con vẹt nhỏ
Nhưng không! những lời dặn đó
In vào trí óc của tôi
Như trang giấy trắng tuyệt vời.
In lên vết son đỏ chói.
Năm nay tôi hai mươi lăm tuổi
Đứa bé mồ côi thành nhà văn
Nhưng lời mẹ dặn thuở lên năm
Vẫn nguyên vẹn màu son chói đỏ.
Người làm xiếc đi dây rất khó
Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn
Đi trọn đời trên con đường chân thật.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao doạ giết
Cũng không nói ghét thành yêu.
Tôi muốn làm nhà văn chân thật
chân thật trọn đời
Đường mật công danh không làm ngọt được lưỡi tôi
Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã
Bút giấy tôi ai cướp giật đi
Tôi sẽ dùng dao viết văn lên đá.
(Lời mẹ dặn – Phùng Quán -1957)
Peace on Earth to all!
LikeLiked by 4 people
Cám ơn Mai đã viết một comment rất thoughtful. Bài thơ của Phùng Quán đọc mấy lần vẫn thấy cảm động. “Người làm xiếc đi dây rất khó. Nhưng không khó bằng làm nhà văn.”
Mai nói chuyện chuông nhà thờ nên Hà kể thêm. Trên đường đi bộ, dọc theo bờ kênh Delaware and Raritan, đoạn có Amwell Road cắt ngang. Dạo mùa hè, Hà vừa đi vừa rình chụp ảnh great blue heron. Vừa qua khỏi đoạn đường Amwell thì nghe có tiếng chuông chùa, loại đại hồng chung, khiến Hà nghĩ thầm, quái chưa, chỗ này lại có chùa à? Đi một chút xíu nữa thì nghe tiếng chuông nhà thờ đổ một hồi lâu. Lại nghĩ có nhà thờ, chùa gần với nhà thờ. Hôm nào mình phải đi một vòng thám thính xem có cái chùa nào gần đây.
Đoạn này nằm khoảng giữa tiểu bang NJ. Gần Princeton. Nhiều nơi trồng tre trúc rất rậm rạp. Hà thường nghĩ đến một chỗ nào đó có chùa mà thiền sư Nhất Hạnh đã nhắc đến trong quyển Nẻo Về Của Ý. Vài tuần sau Hà với ông Tám đi tìm theo hướng có tiếng chuông chùa. Nhà thờ thì có nhiều nhưng không thấy chùa. Chùa Phật nếu có thì là chùa Trung quốc hoặc chùa Ấn độ. Có lẽ tìm không kỹ nên không thấy. Cũng không thấy chùa Thiền của Nhật dù biết là vùng này có chùa Thiền.
Tiếng chuông chùa rất hay, rất khác với tiếng chuông nhà thờ, nhất là loại đại hồng chung. Đánh bằng dùi, gõ từ bên ngoài vào những cái ụ dày trên thành chuông. Tiếng chuông chùa trầm hơn, ấm hơn, ngân nga hơn. Chuông nhà thờ tạo thành tiếng nhờ quả lắc ở bên trong, gõ vào thành chuông từ bên trong chuông. Tiếng vang hơn, sắc nhọn hơn.
Nếu Mai không nói thì Hà không hề biết ở chỗ Mai người ta không cho gióng chuông nhà thờ. Lạ thiệt. Political Correctness quá đâm ra thiệt thòi cho một vài con chiên ngoại đạo. Ở đây nghe tiếng chuông nhà thờ thường xuyên, mình take it for granted. Chắc không ai ngờ là có lúc mình muốn nghe tiếng chuông chùa hay chuông nhà thờ cũng không được.
Cứ nghe chuông, chùa hay nhà thờ cũng vậy, Hà nhớ một vài câu hát, trong đó có câu “lòng ta thầm lắng tiếng chuông ban chiều.”
LikeLiked by 4 people
chỗ con không có tuyết. nhưng cũng chẳng có chút không khí Tết nào. nhớ nhà lắm cô ạ ☹️
chúc cô năm mới vui vẻ 🥰
LikeLiked by 3 people
Cám ơn cháu. Chúc cháu mọi mong ước đều được toại nguyện. Bao giờ hết dịch bệnh thì về thăm nhà. Giữ gìn sức khỏe cẩn thận nhé.
LikeLiked by 2 people
con kính chúc cô chú một năm nhiều sức khỏe và niềm vui ạ
LikeLiked by 2 people
Chúc cháu và gia đình được mọi điều như ý. Mong cháu có thì giờ để viết nhiều về những điều và những người cháu nhìn thấy chung quanh.
LikeLiked by 2 people
dạ con hi vọng sẽ sớm có thời gian viết lại ạ
LikeLiked by 1 person
https://oag.dc.gov/sites/default/files/2018-02/ANC-6-A-03-August-5-2005-Noise-Regulations-Apply-to-Churches.pdf.
2005 thì ngẫu nhiên thuộc về cổ tích chỉ để minh họa. Viết chân thật không phán đoán, không thiên kiến, không ngụ ý không dễ. Đoán ngẫu nhiên đã không thuộc về chân thật. Ngụ ý thì ngẫu nhiên như tôn ngộ không – sắc sắc không không
Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn
Đi trọn đời trên con đường chân thật.
LikeLiked by 3 people
màu son đỏ của cây cầu tươi đẹp quá!
cám ơn những lời chúc thân tình của cô. con chúc cô sớm gặp lại 2 chị gái con cô. chúc cô luôn giữ thói quen đi bộ, chụp ảnh, đọc sách, viết bâng quơ. ^^
p/s: câu cuối có phải dành cho con?
LikeLiked by 1 person
Cô nghĩ đến cháu, hai đứa con của cô, và một số các cháu đang đi làm đi học ở xa.
LikeLiked by 1 person