Lại thêm tuyết

Tôi rất thương cảm với người ở Texas trong những ngày qua. Cái nỗi khổ bị mất điện trong mùa đông tôi đã từng trải qua nên hiểu lắm. Thật ra chỉ hiểu, và thông cảm được một phần nào thôi, chứ với người ở xứ nóng, mà nhiệt độ xuống dưới không độ F., không có sưởi, không có nước, đó là một thiên tai, một thảm họa tôi không thể so sánh được với trải nghiệm cá nhân. Năm 2012 tôi bị mất điện ba tuần. Không có điện nghĩa là không có nước, không nấu ăn, không có sưởi, thậm chí không thể dùng nhà vệ sinh. Lúc đó là vào Thanksgiving cho đến Christmas, nhiệt độ ban đêm chừng mười mấy độ F. Chỉ cần dưới 50 độ F. là có thể chết người rồi (nếu phải chịu lạnh lâu) không cần đến độ âm. Cũng may là chúng tôi ở gần người thân có thể chạy sang tạm trú. Khi nghịch cảnh xảy ra, nhiều khi mình bơ vơ cô đơn lắm. Không phải lúc nào mình cũng được cứu vớt giúp đỡ.

Một số dây leo trên cây thòng xuống mặt kênh đóng băng và sau đó tuyết phủ lên trên mặt băng một lớp. Mùa hè, loại dây leo này mọc lá dày như một bức rèm, mùa thu đổi màu khá đẹp. Mùa đông chúng vẫn đẹp với cái vẻ khẳng khiu trơ trọi. Riêng nhánh dây leo này, nó khiến tôi liên tưởng đến một tác phẩm điêu khắc của Xu Bing (Từ Băng). Tác phẩm có tên Đàn Vượn Vói Trăng. Ở đây, những cành khô này trông giống như bàn tay khẳng khiu đang cố vói lấy mặt băng.

Có một nhiếp ảnh gia, một trong mấy ông hay bà thầy của tôi bảo rằng trong thiên nhiên rất ít có hình tròn. Do đó nếu bạn gặp hình tròn thì hãy chụp ảnh nó. Đi trong Duke Farms, ngang một cái hồ nước đã đóng băng, chừa lại một vòng tròn. Trông giống như con mắt của hồ hay con mắt của băng. Bên cạnh là vết chân của con thú nào đó. Trên mặt băng, ở nhiều nơi, dọc theo bờ kênh D&R, hồ Watchung, hồ Surprise, tôi luôn ngạc nhiên nhìn thấy nhiều dấu chân của nhiều loại thú. Phải chăng ban đêm chúng kéo nhau lên mặt băng, đùa giỡn, nhảy múa, hay chỉ tìm thức ăn.

Ở trên mái của một cái nhà bát giác, gọi là nhà vọng nguyệt cũng được, tuyết phủ đầy. Đây là loại mái lợp bằng gỗ. Ngày xưa người ta dùng gỗ red cedar (tùng đỏ), rất cứng và bền, có mùi thơm, có thể trừ mùi ẩm mốc, để làm tủ, và mái nhà. Ở gần mép của mái nhà bát giác nói trên, tuyết tan, để lộ nấm mọc trên gỗ (có nghĩa là gỗ đã bị mục) có màu xanh đỏ rất đẹp.

Ở New Jersey ít nhất là hai tuần nay cứ một hay hai ngày là có tuyết rơi. Lần đầu khoảng năm tấc. Các lần sau thì hai hay ba tấc. Rồi tuyết nhẹ hơn, mỏng hơn, không cơn tuyết nào giống cơn tuyết nào. Hôm qua tuyết rơi suốt ngày, bông tuyết nhỏ và nhẹ như lông tơ của chim, rơi đều đặn. Buổi chiều trời ấm hơn, tuyết tan bớt.

Hôm qua, phụ dọn tuyết với ông Tám được chừng nửa tiếng. Tuyết chung quanh nhiều khiến tôi nghĩ mình đang ở trên xứ tuyết. Sự liên tưởng này khiến tôi trùm mền đọc lại quyển Xứ Tuyết của Yasunari Kawabata mà tôi đọc đã lâu rồi quên, và ngạc nhiên thấy mình gạch dưới hoặc tô màu vàng lên một số câu văn. Quyển sách không dày, bạn có thể đọc một mạch chỉ một buổi chiều là hết. Edward G. Seidensticker, học giả và dịch giả, dịch quyển này sang tiếng Anh, trong phần giới thiệu ông ví tác phẩm này như bài haiku và cho rằng đây là tác phẩm hay nhất của Kawabata.

Tôi định viết thêm về quyển Xứ Tuyết nhưng thôi, để lúc khác.