Trăng mùa đông

Cũng là nhật ký đọc số 4.

Đêm qua trời có trăng. Ánh trăng chiếu lên mặt đất phủ một lớp tuyết mỏng tạo thành một vẻ đẹp huyền hoặc. Tôi mở rèm cửa cho rộng ra để ánh sáng tràn vào, cái ánh sáng tuy dịu mắt nhưng khiến người ta cảm thấy rất lạnh. Tôi không thể chụp ảnh vẻ đẹp của ánh trăng trên tuyết. Công việc này đòi hỏi phải có một máy ảnh rất tốt có thể chụp ảnh trong điều kiện ít ánh sáng, phải sử dụng tripod, và phải ra ngoài trời lạnh. Tôi không đủ đam mê, bên cạnh không đủ tài để làm công việc này.

Buổi sáng thức dậy, trời ấm hơn. Sáng hôm qua chỉ có 6 độ F. (-14 độ C.). Sau nhà tuyết đã tan hết. Bầy chim blue jay đến ăn, con nào cũng mập ú. Có con bụng bè ra, có vẻ như mang quả trứng trong bụng. Nó nằm yên tĩnh trên cành cây thật lâu. Ở một nhánh cây khác có con chim robin cũng nằm yên tĩnh như thế. Thấy mặt đất phủ đầy lá trên đồi sau nhà có cái gì đó di động, nhìn kỹ thì thấy con opossum khá to lớn đang bò loanh quanh. Tôi tự nhủ, nếu cô em chồng của tôi mà nhìn thấy con opossum này chắc là cô sẽ chết giấc. Ngay cả tôi vốn dễ dãi với bề ngoài của thú vật cũng phải công nhận con opossum là con vật xấu xí. Ngó qua bên sân sau nhà Patti thì thấy có con cáo đang tìm thức ăn. Lúc trời còn mờ tối, bầy nai bảy con ăn cỏ ở sân trước chung quanh bụi trúc. tôi mở cửa sau để xem có con mèo nào đến xin ăn chưa thì nghe có tiếng nai sủa inh ỏi. Tiếng nai sủa nghe khá đáng sợ. Người ta nói nó sủa có thể để khẳng định lãnh thổ, và cũng có thể vì lạc đàn, lên tiếng để đồng loại có thể biết vị trí của nó.

Tôi giặt đồ sắp xong. Quần áo đang sấy, chờ khô. Không biết làm gì, tôi mở quyển thơ Haiku IV: Autumn/Winter của R. H. Blyth ra đọc. Ở phần mục lục tôi thấy có thơ về ánh trăng trong mùa đông.

Trang 204 có bài thơ của Issa. “Mikazuki wa soru zo samusa wa saekaeru.”

The cressent moon
Is warp and bent
Keen is the cold.

Trăng khuyết
Bị uốn nắn bẻ cong
Lạnh thấu xương.

Và lời bình của R. H. Blyth. “The translation misses the onomatopoeia of the original. There is nothing in the verse to suggest it, but we can hardly avoid connecting the cold with the shape of the moon.” (Bản dịch thiếu chữ onomatopoeia trong nguyên tác. Thật ra trong câu thơ không có chữ nào ám chỉ chữ này, nhưng chúng ta khó tránh được ý nghĩ cái lạnh có liên quan đến hình dáng của mặt trăng).

Đêm qua trăng khá tròn. Không biết có đúng ngày rằm chưa, nhưng dầu trăng không khuyết ánh trăng trên tuyết vẫn lạnh vô cùng.

Trang 207 có bài thơ của Kikaku như sau:

The moon-lit snow
Is where life
Is to be thrown away.

Trăng chiếu ngời trên tuyết
Nơi mạng sống con người
Bị vứt đi.

Theo lời của R. H. Blyth, bài thơ này được viết trong đêm 14 tháng Mười Hai 1701, nói về 47 (ronins) hiệp sĩ “mồ côi” chủ, tấn công kẻ thù của họ là Kira Yoshinaka lúc ấy đang phục vụ Oishi Yoshio. Trong sự thanh khiết và tĩnh mịch của ánh trăng chiếu sáng ngời trên mặt đất phủ đầy tuyết, nhà thơ nhìn thấy thái độ bình tĩnh, gần như chán ngán, của các nhà võ sĩ đi ám sát kẻ thù. Kikaku (1660-1707) sống cùng thời nên biết đầu đuôi sự việc dẫn đến cuộc trả thù này.

Sau cuộc ám sát này, vị chúa Kira Yoshiraka thông cảm sự trung thành của 47 ronins nên không buộc họ phải chết như tội nhân, mà cho phép họ tự xử và cho người chôn cất tử tế.

Ảnh chụp chơi không liên hệ đến bài.