Tháng Mười sắp hết

Đứng ở thềm nhà bỏ hoang trong Duke Farms nhìn ra cánh đồng trống, được Duke Farms gọi là the great meadow. Hàng cây ginko (bạch quả) vẫn còn xanh. Màu cỏ hồng khiến tôi nhớ đến bài hát Cỏ Hồng của Phạm Duy, cả một bài dài mà chỉ có chữ cỏ hồng ở cuối bài. Tôi cũng nhớ đến bài Cỏ Úa của Lam Phương. Tôi thích bài Cỏ Úa dù lời ca buồn thê thiết. “Một chiều trên đồi em làm thơ. Cỏ biếc tương tư vàng úa.” Sau đó lại kêu lên “Cứ cúi mặt đi để nghe đời lầm lỡ. Đừng níu thời gian cho thêm sầu vương mang.”

Tháng Mười qua nhanh. Buổi chiều chừng 5 giờ đã tối. Sáng bảy giờ mặt trời vẫn còn khuất dưới chân trời. Mưa hai ba hôm nay khiến trời càng lâu sáng và mau tối. Sương mù dày đặc. Trời ấm hơn tuần trước. Buổi sáng sớm mà đến 60 độ F. Mưa làm lá rụng đầy. Lá đã bắt đầu rụng nhiều từ tuần trước. Hôm leo núi xem hồ Sunfish đã thấy những đợt lá rụng, không thể nói là mưa lá bởi vì trời nắng rực rỡ. Trông những đợt lá rụng giống như một đàn bướm vàng từ trên cao nhẹ nhàng đáp xuống.

Lá khô rất thơm. Hôm đi Watchung Reservation tôi cứ hít hà khen mùi thơm của lá. Thật ra không biết lá nào thơm. Trước nhà tôi có một hàng bốn cây sồi rất cao, lá to. Mùa thu lá rụng đầy, có mùi lá khô thơm đặc biệt. Tôi cứ bảo đó là mùi lá sồi. Cây sồi có mùi riêng của nó. Người uống wine, whisky, có thể cảm nhận được mùi sồi. Nhưng người uống phải biết mùi sồi trước khi uống các loại rượu này. Chúng ta không thể nào nhận ra cái mùi mà chúng ta chưa hề biết. Chúng ta có thể đoán, nhưng không biết chắc, cho đến khi có thể kiểm chứng những điều chúng ta đoán. Lần đi Kentucky con gái tôi dẫn đi nếm rượu bourbon tôi cảm nhận được mùi sồi trong vị rượu. Sở dĩ rượu có mùi sồi là vì người ta dùng các thùng gỗ sồi để chứa rượu. Riêng loại rượu bourbon, người ta đốt bên trong các thùng gỗ sồi cho cháy xém, một (có lẽ) là để diệt khuẩn hay nấm, hai là để tạo màu và mùi. Rượu bourbon sóng sánh màu vàng nâu rất đẹp.

Cái mùi trên đoạn đường trail dẫn từ Nature Science Center ngang qua Watchung Stable có mùi thơm khác. Đoạn đường này thường có nhiều ngựa đi ngang nên rất nhiều phân ngựa. Loại mùi phân ngựa ra, chắc chắn là phải thế rồi, có một loại lá khô nào đó có mùi thơm rất ngọt, rất dịu; ngọt dịu hơn và nữ tính hơn mùi lá sồi. Đoạn đường này có nhiều loại cây. Cây sassafras có mùi thơm ngay cả lúc tươi. Thật ra, lá và trái cây, khi khô đều có mùi thơm riêng, riêng lá, khi còn tươi có thể người ta không nhận ra mùi thơm.