Thế nào cũng có người thắc mắc, người Việt ở hải ngoại ăn Tết như thế nào.
Ở Mỹ có hai Tết, dương lịch và âm lịch. Mùa xuân đến hai lần, Tết và khi hoa anh đào nở. Ăn thì bắt đầu từ lễ Halloween, đến Thanksgiving, đến Giáng sinh, đến Tết Tây, đến Tết Ta. Sau đó là tập thể dục mãi đến tháng Bảy tháng Tám để đi biển dám mặc đồ tắm.
Tết âm lịch thường rơi vào tháng Hai là tháng cao điểm của những cơn bão tuyết. Ở Mỹ từ năm 1981, tôi không nhớ những lần ăn Tết, mà chỉ nhớ những cơn bão tuyết.
Không còn nhớ năm nào, tôi ở Philadelphia, có cơn bão tuyết rất lớn. Thời ấy còn ở nhà thuê. Căn apartment ấy có ba tầng, tầng trệt, tầng lầu thứ nhất và tầng thứ hai. Các tay chủ nhà cho thuê luôn luôn là các tay trọc phú, làm giàu bằng mọi cách gian ác. Thường thường, sau khi bão tuyết nhiệt độ xuống thật lạnh, đặc biệt là cuối tuần và cộng thêm ngày lễ, các lão chủ nhà thường cúp sưởi của người thuê nhà. Viện cớ hết dầu đốt lò nước nóng, và phải chờ đến sau lễ mới có xe chở dầu. Viện cớ máy hư, phải sửa và chưa xong. Nhiều lý do lắm. Lạnh đến độ cửa sổ đóng băng. Ở trong nhà chúng tôi thở ra khói. Có điện, nên hễ ai có tiền, để trả tiền điện thêm cộng vào tiền điện nước hằng tháng, và phải mua cái sưởi điện, thì có thể sưởi ấm những lúc ấy. Tôi tiếc tiền nên ráng chịu lạnh. Người thuê nhà ở tầng thứ hai là một người đàn bà có con nhỏ, người Mỹ. Cô nàng gọi chủ nhà mắng trơ trất, còn tôi gọi năn nỉ mở sưởi cho chúng tôi bằng giọng nói ngập ngừng phát âm sai trớt quớt. Bây giờ nghĩ lại, anh chàng sinh viên của Dostoevsky ghét chủ nhà đến độ có thể giết người thì cũng phải. Chúng tôi đi chợ bằng xe buýt. Bão tuyết nhiều xe búyt ngưng. Chợ Ý bán lộ thiên, rau cải thức ăn giá rẻ hơn siêu thị bị bão tuyết cũng tạm ngưng. Tủ lạnh nhà tôi chẳng còn gì để ăn. Tết năm đó gần như phải nhịn đói.
Sau đó tôi dọn sang New Jersey, có một năm vào dịp Tết có bão tuyết to mà tôi không biết. Đâu có theo dõi tivi đài khí tượng, đâu biết nghe tin tức gì đâu mà biết. Sáng sớm vẫn đi học như thường lệ nhưng đến nơi thì trường đóng cửa. Tôi ngồi ở cafeteria học bài đến trưa tuyết đổ nhiều quá nên đón xe buýt đi về chung cư. Lúc đó tôi ở khu housing project, đón xe buýt số 1 từ trạm xe buýt gần trường. Xe buýt số 1 chạy ba tuyến đường. Một tuyến chạy thẳng từ gần trường tôi (Newark) về chung cư ở Ivy Hill. Một tuyến chạy từ Newark đến trạm A (nửa chặng đường và thả khách xuống). Một tuyến nữa chạy Newark, đến trạm A đón thêm khách, mang về Ivy Hill. Bão tuyết lớn quá, xe chết máy đầy đường, kể cả xe buýt cũng bị chết máy. Tôi chờ mấy tiếng đồng hồ không lên được xe buýt vì xe nào cũng đông nghẹt. tôi lạnh cóng giữa trời tuyết vì không mặc áo khoác dài, chỉ có ấm nửa người, chờ mãi lên được xe buýt thì nhằm chuyến chỉ chạy đến trạm A. Từ trạm A tôi phải chờ thêm mấy tiếng đồng hồ mới lên được xe buýt về Ivy Hill. Về đến nhà thì đã sáu giờ chiều.
Lúc còn đi học, nhóm sinh viên Việt có tổ chức Tết, trường cho một số tiền, chúng tôi hùn thêm tiền làm chả giò, tổ chức dạ hội dạ vũ. Sau đó đi làm, tôi không dùng âm lịch (và vì không có lịch âm lịch) nên cũng chẳng biết khi nào là Tết. Tết chỉ là một ngày bình thường. Thoáng nhớ đến khi thấy người ta bán bánh mứt và bao lì xì đỏ.
Khoảng mười năm sau này, khi gia đình bên chồng sang Mỹ ở đông, có người nhớ tập tục tổ chức cúng ông bà, đưa ông táo, gặp nhau ăn tiệc chứ riêng tôi cũng thấy già thấm mệt, sợ phải nấu nướng. Trong gia đình bên chồng, có nhà nấu bánh tét bánh chưng, cho một ít, thêm dưa món chứ tôi cũng ít khi mua bánh chưng ở tiệm. Một phần vì tôi không ăn được nếp. Ăn vào không tiêu.
Tết cũng như Giáng sinh làm tôi cảm thấy stressful, mệt mỏi, chỉ mong cho chóng qua để tôi trở lại với cuộc sống ngày thường. Và năm nay, cũng như bao năm trước, bão tuyết đến, tuyết tan, ngày mai ngày kia lại có bão tuyết. Một lần Tết qua, ngày mỗi già, tôi còn 940 ngày là có thể được chính thức về hưu (non). Nhớ một câu mà tôi tâm đắc khi đọc quyển Tuesday with Morris. Nếu mà tập tục văn hóa làm khổ bạn thì bạn hãy quên cái tập tục văn hóa ấy đi. Tôi muốn quên Tết nhưng chung quanh ai cũng vui mừng đón Tết làm tôi cảm thấy mình phản văn hóa và mất gốc quá. Vui Tết không được, không vui Tết cũng không được. Tôi là người trôi lơ lửng giữa hai dòng văn hóa chẳng bám rễ vào đâu.
Lại nghĩ lan man một chút, những người Việt sống chui (ở Anh chẳng hạn) họ đón Tết như thế nào. Hay là “tôi có chờ đâu, có đợi đâu. Mang chi xuân lại, chỉ thêm sầu…”
Like this:
Like Loading...
