Những mẩu chuyện nhỏ có liên quan đến ngựa

Ngựa được thuần hóa lâu đời sống bên cạnh loài người; là phương tiện di chuyển, chuyên chở, phục vụ loài người từ canh nông đến chiến tranh. Chúng ta có vô số chuyện về lòng trung thành, sức mạnh, trí thông minh, và sự dũng cảm của loài ngựa. Từ Đông sang Tây, từ huyền thoại đến phim ảnh ngày nay, từ văn học cho đến thi ca, chúng ta dễ dàng tìm thấy tương quan giữa ngựa với người.

Tôi nhớ có đọc một bài thơ kể câu chuyện có liên quan đến ngựa, lúc tôi chỉ chừng chín tuổi. Bài thơ này do anh kế tôi, lớn hơn tôi mười tám tuổi, chép bằng tay. Bài thơ kể về một người phụ nữ chờ chồng trở về. Nàng (có lẽ đang ốm nặng nằm liệt trên giường, tương tư chàng kỵ sĩ) hình dung con ngựa vượt đèo vượt suối, nghe tiếng nhạc ngựa của con ngựa hồng đưa chàng về đến đầu làng bên rặng liễu, bảo người em gái mở cửa nhìn thử xem và quả thật, con ngựa hồng trở về nhưng không có chàng kỵ sĩ. Câu chuyện tình buồn này để lại một dấu ấn không phai mờ trong lòng tôi. Qua bài thơ này chúng ta thấy trí khôn của loài ngựa, biết tìm về chỗ ở cũ dù người kỵ sĩ không còn. Bài thơ này tôi nhớ sai là của Thái Can, thấy trên mạng nói tên bài thơ là Mỏi Mòn và tác giả là Thanh Tịnh. Bạn có thể google bài này tôi chỉ chép hai đoạn cuối cùng.

[…] 

Này lặng em ơi, lặng lặng nhìn
Phải chăng mình ngựa sắc hồng in
Nhẹ nhàng em sẽ buông rèm xuống
Chị sợ bên sông bóng ngựa chìm. 

Ngựa hồng đã đến bên hiên
Chị ơi, trên ngựa chiếc yên… vắng người.

Hồng mã (ngựa đỏ) là loài chiến mã, rất quí trong việc xông pha trận mạc. Người Trung quốc, người Mông Cổ ca tụng loại ngựa hãn huyết long câu, loại ngựa có mồ hôi màu đỏ, thông minh, dai sức, phi nhanh như rồng bay. Hồng mã nổi tiếng có con ngựa Xích Thố được tặng cho Quan Vân Trường.

Nếu có loài ngựa nào người ta quí hơn hồng mã có lẽ đó phải là bạch mã. Người Việt mình lập đền thờ Bạch Mã vì Thái Tổ Lý Công Uẩn xây thành Thăng Long cứ bị sụp mãi, đêm nằm mơ thấy con ngựa trắng đi từ Tây sang Đông, ông cho xây thành theo hướng ngựa đi thì thành không bị sụp nữa.

Bạch mã chiếm một chỗ rất lớn trong huyền thoại cũng như văn học của Tây phương. Theo tử vi Việt Nam, hết năm rắn là sang năm ngựa làm tôi nghĩ đến sự liên quan giữa cái đầu tóc rắn của Medusa và con ngựa trắng Pegasus trong huyền thoại Hy Lạp.

Medusa là một trinh nữ rất đẹp là nữ tu phục vụ trong đền thờ nữ thần Athena. Sắc đẹp của nàng làm động lòng tà dâm của Poseidon, vị thần chúa tể của biển cả. Poseidon nhất quyết chiếm đoạt Medusa nên tự biến mình và biến Medusa thành loài ngựa. Poseidon cưỡng hiếp Medusa trong đền thờ Athena. Nổi giận vì cho rằng đền thờ của mình bị làm ô uế, Athena biến tóc của Medusa thành rắn độc, nửa thân hình bên dưới là thân rắn, để không còn ai muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Medusa. Người nào ngắm nhìn đôi mắt của Medusa sẽ bị chôn vùi trong sự si mê của hắn bằng cách biến thành đá.

Tôi nghĩ những nhà văn viết thần thoại của Hy Lạp cần được đi học một lớp bồi dưỡng kiến thức căn bản về nữ quyền. Đã là phận đàn bà với nhau, tại sao Athena lại đi trừng phạt một người bị cưỡng hiếp, tại sao chỉ có Medusa bị biến thành tóc rắn chân rắn còn kẻ đi hãm hiếp gái trinh thì vẫn được làm thần chúa tể của biển cả. Bất công thật.

Các vị chúa tể thì hư hỏng vô cùng. Poseidon là một ông thần hư hỏng. Khi nghe một bà hoàng hậu ca tụng con gái của bà, Andromeda, đẹp hơn các cô tiên của biển, Poseidon nổi giận bảo một con rồng đến tàn phá thành phố của Andromeda và ra lệnh phải hiến tế Andromeda.

Perseus, một vị anh hùng trẻ tuổi, là con rơi của Zeus. Hai mẹ con Perseus sống trôi giạt dưới sự bảo trợ của một người đánh cá cho đến khi vị vua trên hòn đảo họ đang sống muốn chiếm đoạt mẹ của Perseus. Để gián tiếp giết Perseus cho tiện việc chiếm đoạt bà mẹ, vua sai Perseus đi giết Medusa. Perseus giết được Medusa, bằng cách nhìn bóng Medusa hiện lên trên tấm khiên chứ không nhìn thẳng vào Medusa và cắt đầu Medusa. Trên đường về, nhìn thấy công chúa Andromeda sắp bị con rồng ăn thịt bèn dùng đầu Medusa biến con rồng thành đá và chém đầu rồng.

Máu của Medusa bắn ra biến thành con ngựa trắng có cánh tên là Pegasus. Pegasus là sự kết hợp của Poseidon và Medusa, nhờ lưỡi gươm của Perseus mà ra đời. Pegasus rất tài ba, giúp chủ thành công nhiều trận chiến oanh liệt về sau được Zeus biến thành chòm sao (constellation) trên trời.

Nguồn: Wikipedia

Trong Tân Ước có ghi giai thoại về bốn kỵ mã trong ngày khải huyền, người cỡi ngựa trắng được xem là người đi chinh phục, người cưỡi ngựa đỏ tượng trưng cho thần chiến tranh, người cưỡi ngựa đen tượng trưng cho thần bệnh dịch, và người cưỡi con ngựa màu nhạt, xám xanh, tượng trưng cho Tử Thần. Như thế có nghĩa rằng, Bạch Mã là dấu hiệu của sự trân trọng, tốt đẹp, được yêu mến.

Người Tây phương mang sự yêu mến loài ngựa trắng này vào văn học và nghệ thuật. Nói về ngựa trắng trong phim ảnh gần đây làm tôi nghĩ ngay đến con ngựa Shadowfax của Gandalf trong phim Lord of the Rings (LOTR). Trong phim LOTR có nhiều con ngựa đáng chú ý như con ngựa Brego đã cứu Aaragorn và mang chủ về trại, nhưng con ngựa được xem là thần mã đó là Shadowfax. Chúa tể của loài ngựa, có thể hiểu được tiếng người. Shadowfax chọn chủ chứ không phải chủ chọn. Con thần mã này chỉ tuân phục Gandalf và theo lời yêu cầu của Gandalf đã chở cả Gandalf và hobbit Pippin không yên cương. Cái hình ảnh Gandalf trên lưng ngựa trắng phi qua đồi núi là hình ảnh đẹp và hào hùng. Shadowfax đã mang lại niềm vui và đáp ứng sự chờ đợi hồi hộp của khán giả khi xuất hiện ở phương đông và đáp lại tiếng huýt sáo của Gandalf đưa mọi người thoát khỏi hiểm nguy.

Năm mới, Xuân Giáp Ngọ, vài mẩu chuyện nhỏ thu thập tặng các bạn làm quà xuân. Chúc một năm mới như ý nguyện.