Trích từ Don Quixote bản dịch sang tiếng Anh của Edith Grossman
Don Quixote by Honoré Daumier (1868) Nguồn: Wikipedia
Dialogue Between Babieca and Rocinante
A Sonnet
B. Why is it, Rocinante, that you’re so thin?
R. Too little food, and far too much hard labor.
B. But what about you feed, your oats and hay?
R. My master doesn’t leave a bite for me.
B. Well, Senor, your lack of breeding shows
because your ass’s tongue insults your master.
R. He’s the ass, from the craddle to the grave.
Do you want proof? See what he does for love.
B. Is it foolish to love? R. It’s not too smart.
B. You are a philosopher. R. I just don’t eat.
B. And do you complain of the squire?
R. Not enough.
How can I complain despite my aches and pains
If master and squire, or is it majordomo,
are nothing but skin and bone, like Rocinante?
– – –
Bản dịch của bà Tám
Trò chuyện giữa Babieca[i] và Rocinante[ii]
Bài thơ sonnet
B. Tại sao, Rocinante, tại sao ông mày gầy quá thế?
R. Tại vì thức ăn thì ít mà việc cực nhọc lao động quá nhiều.
B. Thức ăn của ông mày thì sao, lúa mạch hay rơm?
R. Ông chủ chẳng chừa cho tôi miếng nào cả.
B. Thế thì, thưa ngài ngựa già, ông mày không phải nòi giống tốt
bởi vì miệng lưỡi của ông mày đã nhục mạ chủ của mày ông.
R. Ông ta là một con lừa, từ lúc mới sinh ra cho đến lúc xuống lỗ
Ông có cần chứng minh không? Hãy nhìn việc ông ấy làm bởi vì tình yêu.
B. Yêu có phải là cái ngu không? R. Không khôn lắm đâu.
B. Thế ông mày có than phiền với người hầu cận? R. Than phiền ít lắm.
Làm sao tôi có thể than phiền về những cái nhức cái đau.
Nếu ông chủ và người hầu cận, hay là người quản gia,
chẳng có gì ngoài cũng da bọc xương, cũng giống như Rocinante.
[i] Babieca là tên con ngựa của El Cid, nhà quí tộc người Castilian (1043 – 1099). Theo Wikipedia, khi El Cid vừa đến tuổi thiếu niên, được quyền chọn một con ngựa trong đàn ngựa Andalusian, quà tặng của người cha đỡ đầu. Con ngựa El Cid chọn bị bố đỡ đầu cho là yếu ớt, người chung quanh bình phẩm là “Babieca!” (có nghĩa là ngu ngốc). Từ đó con ngựa bị mang cái tên này. Một thuyết khác nói rằng trong một cuộc thi đấu, người nào thắng sẽ được làm khôi nguyên của vua Sancho. Một hiệp sĩ trên lưng ngựa muốn cuộc giao tranh được bình đẳng nên tặng El Cid con ngựa tốt nhất của ông ta có tên là Babieca hay Bavieca. Babieca được nuôi trong chuồng ngựa của hoàng gia và được huấn luyện để trở thành chiến mã, chứ không phải là con ngựa ngu ngốc. Tên ngựa ngụ ý giống ngựa này từ Babia (Leson, Spain). Trong bài thơ Carmen Campidoctoris, Babieca có nghĩa là món quà của một người barbarian (một người hoang dã, không thấm nhuần phong tục luật lệ). Babieca về sau nổi danh là một chiến mã phi thường, được El Cid yêu quí đến độ yêu cầu người ta chôn nó chung với ông trong nghĩa địa của tu viện.
[ii] Rocinante là con ngựa đói gầy của Don Quixote. Ông chủ hiệp sĩ đã bỏ ra bốn ngày để đặt cho nó một cái tên thật là xứng đáng. Dù nó còm cõi hom hem, nhưng với Don Quixote nó chẳng thua gì con ngựa Babieca của El Cid.
Blog Chuyện Bâng Quơ 
.jpg){kind=link}